Το Πελοποννησιακό Πρακτορείο Ειδήσεων είχε την ιδιαίτερη χαρά να συνομιλήσει με τον συγγραφέα Κώστα Ακρίβο, των Εκδόσεων Μεταίχμιο. Με αφορμή τις πρόσφατες επισκέψεις του σε Γεράκι Λακωνίας και Καλαμάτα, αναφέρθηκε στο λόγο που αποφάσισε να αφηγηθεί το ταραγμένο βίο της Ανδρομάχης αλλά και στον συμβολισμό που κρύβεται στο εσκεμμένο λάθος του ονόματός της.
Ακολουθεί η συνέντευξη
Τον Οκτώβριο του 2022 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το νέο σας βιβλίο με τίτλο «Ανδρωμάχη». Θα μπορούσατε να μας κάνετε μια σύντομη παρουσίαση όσων πρόκειται να διαβάσουμε σ’ αυτή;
Κεντρικό θέμα του βιβλίου, όπως άλλωστε μπορεί κανείς να αντιληφθεί ήδη από τον τίτλο, είναι ο βίος και τα πάθη της συζύγου του πρώτου των Τρώων, του Έκτορα. Η διήγηση παρακολουθεί τη ζωή της Ανδρομάχης από τα παιδικά της χρόνια, όταν ακόμη ήταν μια ξέγνοιαστη πριγκίπισσα στο βασίλειο της Κιλικίας, έως τα ύστερα χρόνια, τις μέρες που βρίσκεται στην Πέργαμο και αναπολεί τον ταραγμένο βίο της. Μέσα από τις μνήμες της παρελαύνουν πολλά από τα γεγονότα του τρωικού πολέμου και ταυτόχρονα οι άνθρωποι που στάθηκαν στο πλευρό της ή βρέθηκαν απέναντί της και με τις πράξεις τους σημάδεψαν τη ζωή της.
Για ποιο λόγο αποφασίσατε να τοποθετήσετε την Ανδρομάχη στη θέση του αφηγητή;
Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση στη λογοτεχνία, και όχι μόνο, έχει το χάρισμα να προσδίδει ζωντάνια και «χρώμα» στην εκφορά του λόγου. Αλλιώς ακούγεται η φωνή ενός πρωταγωνιστή όταν αυτή γίνεται στο τρίτο πρόσωπο και αλλιώτικα όταν του χαρίζεται από τον συγγραφέα η ευκαιρία να αρθρώσει ο ίδιος, σε πρώτο πρόσωπο, όλα εκείνα που του αναλογούν, είτε πράξεις είναι αυτές είτε σκέψεις. Η Ανδρομάχη στο βιβλίο ξεδιπλώνει η ίδια με τον δικό της τρόπο και λόγο τη ζωή της∙ νομίζω πως έτσι γίνεται πιο πιστευτή, πιο «χειροπιαστή».
Γιατί «Ανδρωμάχη» με ωμέγα και όχι με όμικρον; Είναι μια εσκεμμένη επιλογή που κρύβει κάποιο συμβολισμό;
Πρόκειται για ένα εσκεμμένο ορθογραφικό λάθος, μόνο και μόνο επειδή ήθελα να τονίσω το πλήθος των ανδρών που παρήλασαν από τη ζωή της και, κυρίως, για να φανεί ότι οι περισσότεροι από αυτούς λειτούργησαν με τρόπο αρνητικό για αυτή. Το κανονικό της όνομα είναι μια ευχή: να μάχεται σαν άνδρας. Η ζωή όμως τα έφερε έτσι που πολλοί άνδρες μπήκαν στη ζωή της και την κυρίευσαν.
Η Ανδρομάχη του Ομήρου και του Ευριπίδη έχει ομοιότητες με τη γυναίκα του σήμερα;
Θα παραφράσω τον Παπαδιαμάντη: «Σα να ’χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια κ’ οι καϋμοί της γυναικός».
Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της συγγραφής της «Ανδρωμάχης»;
Η μεγαλύτερη και δυσκολότερη ήταν να καταφέρω να μπω στην ψυχολογία μιας γυναίκας και, εν συνεχεία, να δημιουργήσω έναν λογοτεχνικό λόγο που να μοιάζει και να είναι ατόφια γυναικείος. Το αν το κατάφερα θα το κρίνει ο αναγνώστης.
Θα θέλαμε να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τον Κώστα Ακρίβο. Ποιο ήταν το έναυσμα για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή και τι σας έχει μείνει χαρακτηριστικά στη μέχρι τώρα πορεία σας στον χώρο;
Κλείνω φέτος τριάντα χρόνια συγγραφικής πορείας – το πρώτο μου βιβλίο εκδόθηκε το 1993. Θέματα που έχουν να κάνουν κυρίως με το μεγάλο ζήτημα της ανθρώπινης ύπαρξης ήταν και συνεχίζουν να είναι οι σπίθες που πυρπολούν εντός μου την επιθυμία να τις μετατρέψω σε λογοτεχνικά έργα. Πιστεύω πως κέρδισα κάνοντας αυτόν τον δρόμο, επειδή πρώτα απ’ όλα ανακαλύπτω διαρκώς τον εαυτό μου, αλλά και επειδή τις προσωπικές μου αγωνίες τις μοιράζομαι με το αναγνωστικό κοινό.
Πέρα από συγγραφέας, ήσασταν και εκπαιδευτικός. Θεωρείται ότι οι νέοι διαβάζουν λογοτεχνία σήμερα; Ποια συμβουλή θα θέλατε να τους δώσετε;
Είναι το μεγάλο στοίχημα που ιδίως σήμερα πρέπει να κερδηθεί: πώς να αγαπήσει ο νέος άνθρωπος το βιβλίο. Το σχολείο ελάχιστα βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση -για να μην πω κιόλας ότι λειτουργεί εντελώς αντίθετα-, με το απαρχαιωμένο σύστημα διδασκαλίας και την παθογένεια που το διακρίνει. Όλοι πρέπει να συμβάλουμε προς αυτή την κατεύθυνση, οικογένεια, σχολείο, συγγραφείς, έτσι ώστε τα παιδιά να ανακαλύψουν τον μαγικό κόσμο της λογοτεχνίας.
Κλείνοντας, ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στο αναγνωστικό κοινό;
Να έχουμε όλοι μας ως αναγνώστες τη ματιά να ξεχωρίζουμε μες στην πληθώρα των εκδόσεων τα καλά βιβλία, δηλαδή εκείνα τα βιβλία που θα «μιλήσουν» γόνιμα και δημιουργικά με την καρδιά και το μυαλό μας.