Το Πελοποννησιακό Πρακτορείο Ειδήσεων είχε την ιδιαίτερη χαρά να συνομιλήσει με την πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέα Αντιγόνη Γαβρίδου, των Εκδόσεων Μάτι. Η συγγραφέας μας μίλησε για την πρώτη της συλλογή σπονδυλωτών διηγημάτων με πρωταγωνίστριες αδικημένες γυναίκες της ελληνικής μυθολογίας, για τις προκλήσεις που αντιμετώπισε συγγραφικά αλλά και για τα μελλοντικά της σχέδια στο χώρο της λογοτεχνίας.
Ακολουθεί η συνέντευξη
Τον Δεκέμβριο του 2021 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Mάτι η πρώτη σας συλλογή διηγημάτων με τίτλων «Δικαίωση». Θα μπορούσατε να μας κάνετε μια σύντομη παρουσίαση;
Φυσικά! Η «Δικαίωση» πρόκειται για μια συλλογή σπονδυλωτών διηγημάτων με πρωταγωνίστριες αδικημένες γυναίκες της ελληνικής μυθολογίας και σκοπό να καταδείξει τις πατριαρχικές ιδέες που διαποτίζουν τις ιστορίες που μας μεγάλωσαν. Τα μηνύματα, δηλαδή, υφέρποντα μισογυνισμού, που τρέφουν την πατριαρχία και γεννούν ένα μη ασφαλές και ευχάριστο περιβάλλον για τις γυναίκες.
Πως εμπνευστήκατε το θέμα του συγκεκριμένης συλλογής διηγημάτων;
Πάντοτε λάτρευα τη μυθολογία. Από μικρό παιδάκι θυμάμαι πως αισθανόμουν μια έξαψη, μια ανεξήγητη χαρά στο μάθημα ιστορίας στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Γνώριζα τους μύθους, όπως τους γνωρίζουμε όλοι μας… μονόπλευρα. Πάντοτε από τη μεριά του νικητή, που σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις της μυθολογίας ο νικητής ήταν ένας άντρας. Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι μέχρι το λύκειο. Μέσα από μια ερώτηση που μας έκανε η καθηγήτρια μας σχετικά με το αν η Αντιγόνη θα ήταν αγαπητή στο θεατρικό κοινό της αρχαιότητας, κατάλαβα πως δεν θα ήταν. Η Αντιγόνη διέλυσε εντελώς την πατριαρχική τάξη της κοινωνίας και, φυσικά, η ίδια η κοινωνία και οι άντρες μου τη διαμόρφωναν μόνο συμπαθητική δεν θα την έβρισκαν. Τότε, άρχισα να σκέφτομαι τα πράγματα διαφορετικά και κάμποσα χρόνια αργότερα, έχοντας αυτή τη συζήτηση σαν έναυσμα κι αφετηρία γεννήθηκε η «Δικαίωση».
Ποιες γυναίκες της ελληνικής μυθολογίας παρουσιάζετε; Τι κοινό έχουν ανάμεσά τους;
Στο βιβλίο μου ασχολούμαι με τις ιστορίες της Μέδουσας, της Πενθεσίλειας, της Κασσάνδρας, της Κλυταιμνήστρας και της Περσεφόνης. Το κοινό που έχουν αυτές οι γυναίκες αν διαβάσουμε προσεκτικά τους αρχαίους ελληνικούς μύθους, είναι η αδικία και η καταπίεση που βίωσαν κάτω από τον αντρικό ζυγό και τα δεσμά της πατριαρχίας. Άλλες σε μικρότερο βαθμό, κι άλλες σε μεγαλύτερο.
Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε κατά τη συγγραφή της «Δικαίωσης»;
Νομίζω πως η μεγαλύτερη πρόκληση για εμένα ήταν το να καταφέρω να εκφράσω μέσα από τις ηρωίδες τον δικαιολογημένο πόνο και το θυμό τους. Να μπορέσω να «μπω» στον ψυχισμό τους και να τους δώσω πίσω τη φωνή που τους έκλεψαν, έτσι ώστε να την ακούσουν καθαρά και δυνατά και οι ίδιοι οι αναγνώστες. Ένιωθα πως έπρεπε να επαναφέρω μια αδικία… ότι με κάποιον τρόπο τους το χρωστούσα.
Μέσα από αυτή τη συλλογή διηγημάτων δίνετε μια διαφορετική υπόσταση στην ιστορία κάθε πρωταγωνίστριας. Ποια ξεχωρίσατε περισσότερο και γιατί;
Όλες έχουν μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, αλλά αν πρέπει να σταθώ σε μια τότε θα επιλέξω την Κλυταιμνήστρα. Η συγγραφή του δικού της κεφαλαίου με συγκλόνισε περισσότερο από κάθε άλλο. Καθώς έγραφα συνειδητοποιούσα κι εγώ η ίδια το πόσο αβάσταχτο είναι να πρέπει να ζεις μ’ έναν άνδρα τύραννο όπως ο Αγαμέμνονας. Θύμωσα πολύ γιατί η Κλυταιμνήστρα έχει περάσει στην ιστορία ως η κακιά, διαβολική, ζηλιάρα σύζυγος του μεγάλου Αγαμέμνονα. Σκότωσε τον άνδρα της και παρόλα αυτά όλοι δείχνουν να πιστεύουν πως το έκανε ορμώμενη από ζήλια για τη νέα του ερωμένη ή επειδή είχε εραστή η ίδια και ζητούσε να λάβει περισσότερη δύναμη στα χέρια της. Κανείς δε στέκεται στο γεγονός πως ο άνδρας της είχε σκότωσε δυο παιδιά της από τον πρώτο της γάμο και ήταν απόλυτα πρόθυμος να θυσιάσει την ίδια τους την κόρη σαν το ζώο πάνω στο βωμό, απλά και μόνο για να κερδίσει σεβασμό και δόξα. Ούσα μητέρα κατάλαβα την οργή της, δε δικαιολογώ την πράξη της… μα κατάλαβα την οργή που βράζει μέσα της.
Σε ποιες μυθολογικές προσωπικότητες θα θέλατε να δώσετε φωνή;
Νομίζω πως κάθε φορά που μου κάνουν αυτή την ερώτηση δίνω και διαφορετική απάντηση! Είναι τόσες πολλές οι προσωπικότητες που αγαπώ. Σίγουρα θα ήθελα να γράψω μια αναδιήγηση του Τρωικού πολέμου κάποια στιγμή στη ζωή μου. Ο Αχιλλέας ήταν ο αγαπημένος μου ήρωας από παιδί και θα ήθελα πολύ να του δώσω φωνή. Από εκεί και πέρα πολύ ενδιαφέρουσες προσωπικότητες στα μάτια μου είναι η Άρτεμις, η Ψυχή, η Δάφνη, αλλά και η Ολυμπιάδα.
Η «Δικαίωση» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πως νιώθετε που το δημιούργημα σας πήρε μορφή;
Ανείπωτη χαρά! Ξεκίνησα να γράφω ιστορίες από το δημοτικό, μα η «Δικαίωση» είναι το πρώτο λογοτεχνικό έργο που κατάφερα ποτέ να ολοκληρώσω. Συνεπώς, μόνο χαρά και συγκίνηση μπορώ να αισθανθώ.
Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε συγγραφικά και εκδοτικά εν μέσω πανδημίας;
Θα ήταν ψέμα αν έλεγα πως αντιμετώπισα κάποια δυσκολία. Ίσα ίσα, θα έλεγα πως ο ελεύθερος χρόνος κατά τη διάρκεια της καραντίνας με βοήθησε αρκετά στο να διαβάζω περισσότερο, να οργανώνω τις συγγραφικές μου ιδέες, αλλά και να γράφω.
Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να περάσετε στο αναγνωστικό κοινό μέσα από τη «Δικαίωση»;
Ότι οι γυναίκες καταπιέζονταν, καταπιέζονται και θα συνεχίσουν να καταπιέζονται μέσα σε μια πατριαρχική κοινωνία. Γιατί, ας μη γελιόμαστε… και η δική μας κοινωνία είναι άκρως πατριαρχική και δυστυχώς κατά τη διάρκεια της συγγραφής είδα ξεκάθαρα πια πως όλα τα αισχρά που αντιμετώπισαν οι πρωταγωνίστριες του βιβλίου μου, βρίσκουν τον καθρέπτη τους στη σημερινή εποχή. Η κουλτούρα του βιασμού για παράδειγμα, ο φόβος απέναντι σε γυναίκες με εξουσία ή η προβληματική σχέση της γυναικείας φωνής με το δημόσιο λόγο. Δυστυχώς, όλα αυτά τα συναντούμε και σήμερα και αν θέλουμε αυτό ν’ αλλάξει τότε θα πρέπει να αποτινάξουμε τα δεσμά της πατριαρχίας, η οποία καταστρέφει τις ζωές τόσο των γυναικών, όσο και των ίδιων τον αντρών πολλές φορές.
Ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνέντευξη. Σας ευχόμαστε να έχετε ένα δυναμικό ξεκίνημα στο κόσμο της λογοτεχνίας και ο κόσμος ν’ αγκαλιάσει θερμά τη «Δικαίωση». Κλείνοντας θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: ποιο θα είναι το επόμενο συγγραφικό σας βήμα;
Εγώ ευχαριστώ για τη φιλοξενία! Έχω ήδη ξεκινήσει να γράφω ένα μυθιστόρημα αυτή τη φορά, το οποίο ανήκει στην κατηγορία του Dark Academia έχει κοινωνικές προεκτάσεις, μια γερή δόση ρομάντζου, τέχνη, αλλά και ανατροπές. Εύχομαι να το ολοκληρώσω όσο πιο σύντομα μπορώ, καθώς αισθάνομαι ήδη ερωτευμένη με τους ήρωες και ανυπομονώ να πω την ιστορία τους.