Το Πελοποννησιακό Πρακτορείο Ειδήσεων είχε την ιδιαίτερη χαρά να συνομιλήσει με τον γνωστό youtuber Mikeius. O Mikeius αναφέρθηκες στη μεταφορά των εκπομπών του “What the Fact?!” από το Youtube στο βιβλίο, στην κλίση του στην Επικοινωνία της Επιστήμης αλλά και στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τον έντονο και απρόσωπο αντίλογο πάνω στα θέματα που παρουσιάζει.
Ακολουθεί η συνέντευξη
Τον Νοέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος το πρώτο σας βιβλίο με τίτλο “What the Fact!?” Θα μπορούσατε να μας κάνετε μια σύντομη παρουσίαση;
To “What the Fact!?” είναι ένα βιβλίο εκλαϊκευμένης επιστήμης το οποίο έχει σκοπό να παρουσιάσει και τη πιο ανθρώπινη πλευρά των εφευρετών των επιστημονικών ανακαλύψεων. Πως φτάσαμε στο σήμερα, ποιο είναι οι ήρωες που μας οδήγησαν εκεί και γιατί εσύ πρέπει να τους εκτιμήσεις.
Ήταν δύσκολη η μεταφορά των εκπομπών του “What the Fact!?” στο βιβλίο; Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε;
Δυσκολίες δεν υπήρχαν με την έννοια ότι έπρεπε να μετατρέψουμε τον προφορικό λόγο του σεναρίου του Youtube σε λίγο πιο γραπτό λόγο και να συμπυκνωθούν κάποια πράγματα και να γίνει πιο δομημένο. Πέραν αυτού δεν είχε κάποια δυσκολία γιατί τα σενάρια και η έρευνα είχαν ήδη γίνει.
Πως αποφασίσατε να στραφείτε στην Επικοινωνία της Επιστήμης;
Είναι κάτι το οποίο ήθελα να κάνω από μικρός. Δε διάβαζα λογοτεχνία, διάβαζα εγκυκλοπαίδειες. Δεν έβλεπα σειρές, έβλεπα ντοκιμαντέρ. Θυμάμαι να μη με ενδιαφέρει η μυθοπλασία αλλά να με ενδιαφέρει το non – fiction. Οπότε όλα τα βιβλία, τα οποία έχω διαβάσει στη ζωή μου είναι non – fiction, ελάχιστα αφηγηματικά, αυτή είναι η επαφή μου. Πάντα έβλεπα ντοκιμαντέρ ακόμα και όταν ξεκίνησα τη καριέρα μου στα media. Από τη πρώτη ημέρα το ήξερα ότι κάποια μέρα θα γίνει αυτό. Κάποια μέρα θα κάνω κάποιου είδους επιστημονική σειρά. Τι θα είναι αυτό; Θα είναι σαρανταπεντάλεπτο τηλεοπτικού τύπου; Θα είναι πιο Youtubistikes μικρές εκπομπές; Τελικά κατέληξε να είναι το δεύτερο.
Έχοντας δοκιμάσει την Επικοινωνία της Επιστήμης από το Youtube, το βιβλίο και τις ζωντανές παρουσιάσεις ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος για την υλοποίηση του σκοπού αυτού (Επικοινωνία της Επιστήμης); Ποιο μέσο σας βοηθάει να εκφραστείτε καλύτερα;
Οι ζωντανές παρουσιάσεις. Εκεί πραγματικά βλέπεις τα μάτια τους, κυριολεκτικά αυτή τη στιγμή ξύπνησα σε αυτό το παιδί το ενδιαφέρον για την επιστήμη και από εκεί που θα πήγαινε θεωρητική, αυτή τη στιγμή σκέφτεται μήπως πάει θετική. Και το βλέπεις live! Και αυτό είναι φανταστικό αλλά το «κακό» είναι ότι στα live το κάνεις σε πολύ λίγους ανθρώπους. Στο Youtube μεταδίδεις σε πολύ περισσότερους ανθρώπους αλλά όχι το ίδιο έντονα. Το βιβλίο είναι απλά βιβλίο, έχει το κύρος του βιβλίου, είναι διαφορετικό είδος κατανάλωσης πληροφοριών απ’ οτιδήποτε άλλο, γιατί σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα media το βιβλίο, η φωνή τους, το ακουστικό κομμάτι, είναι η φωνή που ακούς εσύ στο κεφάλι σου. Όταν βλέπεις «What the fact!?» στο λέω εγώ. Όταν διαβάζεις «What the fact!?» σου το λες εσύ!
Το Youtube και το βιβλίο δεν προσφέρονται για άμεσο αντίλογο πάνω σε επιστημονικά θέματα όπως γίνεται λόγου χάρη σε μια ομιλία με ανοικτό ακροατήριο. Πως διαχειρίζεστε τον έντονο και απρόσωπο αντίλογο πάνω στα θέματα που παρουσιάζετε και στη μεθοδολογία την οποία χρησιμοποιείται για τη παρουσίαση αυτών;
Όσο ήρεμα, όσο προκλητικά και αν παρουσιάσεις κάποιες επιστημονικές γνώσεις, κάποιους θα προκαλέσεις. Ο άνθρωπος είναι ο 5ος πίθηκος, αυτό είναι ένα επιστημονικό fact το οποίο σε κάποιους δεν τους αρέσει. Υπάρχουν δύο φύλα, άλλο ένα επιστημονικό fact που σε άλλη μια ομάδα δεν τους αρέσει. Είναι αναπόφευκτο όταν κάνεις επιστημονική εκπομπή. Αργά ή γρήγορα πρέπει να κάνεις το κοινό σου να κοιτάξει μια άβολη αλήθεια στα μάτια και αυτό δεν αρέσει σε κάποιους και αντιδρούν επιθετικά.
Αν το σχόλιο ή κριτική έχει “χτυπήσει κάπου νεύρο”, τότε είτε είναι θετική είτε αρνητική θα τη λάβω υπόψιν μου. Η αληθινή κριτική όχι απλά είναι εποικοδομητικότατη είναι και χρήσιμη γιατί είναι ο μόνος τρόπος για να μάθω που κάνω λάθος. Είναι ο μόνος τρόπος για να ανακαλύπτω λεπτομέρειες οι οποίες μπορεί να μου διαφύγει.
Ζούμε στην εποχή όπου προτιμάται η έτοιμη πληροφορία από το να ερευνούμε και να κρίνουμε αυτό που βλέπουμε και διαβάζουμε. Θεωρείτε σημαντικό τον ρόλο σας στη μεταφορά μιας πληροφορίας ή στην εκπαίδευση του νεότερου κοινού ως προς τον τρόπο της διερεύνησής της;
Καταρχάς να κάνω μια μικρή διόρθωση, δεν ζούμε σε μια εποχή, κυριολεκτικά όλη η ιστορία της ανθρωπότητας είναι έτσι και μάλιστα ζούμε στη καλύτερη εποχή σε σχέση μ’ αυτό γιατί τώρα τουλάχιστον έχουμε το Internet και έχουμε πάρα πολλές πηγές. Στην ουσία περάσαμε από ένα μοντέλο hard – to – find stuff σε hard – to – filter stuff. Παλιά ήταν δύσκολο να βρούμε τη πληροφορία. Οπότε η δυσκολία είναι ίδια απλά το κάθε είδος δυσκολίας χρειάζεται διαφορετικά skills και τα skills που χρειάζονται πλέον είναι πολύ περισσότερο κριτική σκέψη γιατί τα skills που χρειαζόντουσαν παλιά ήταν επιμονή να ψάξεις. Τώρα πρέπει να κρίνεις γιατί σου έρχονται έτοιμα. Οπότε με τον ίδιο τρόπο πρέπει να κρίνεις και το “What the Fact!?”. Από εκεί και πέρα, άτομα σαν εμένα, τον Astronio και το Καθημερινή Φυσική, δουλειά μας είναι να «πακετάρουμε» τη πιο δύσκολη, τη πιο περίπλοκη γνώση. Φυσικά ο καθένας από εμάς βάζει τη δική του πινελιά, τη δική του προσωπική άποψη. Αυτό που θα ακούσεις και θα διαβάσεις στο “What the Fact!?” είναι καθαρά η θέση μου. Κάθε φορά που περνάω σε τέτοια σημεία θα πω κυριολεκτικά «προσωπικά πιστεύω ότι…» όσο και αν κάνει άκομψο το κείμενο. Δείχνεις στον αναγνώστη ότι “you lead by example”. Δεν τον μαθαίνεις μόνο κριτική σκέψη, του δείχνεις πως είναι να την εφαρμόζει.
Ποιο επεισόδιο του “What the Fact!?” ξεχωρίζεις περισσότερο;
Αν έπρεπε να διαλέξω κάποιο επεισόδιο, θα ήταν αυτό “Όταν ο Αϊνστάιν έκανε λάθος”. Το επεισόδιο αναφέρεται στην αντίληψη του σύμπαντος. Πως ανακαλύψαμε ότι δεν είμαστε μια σφαίρα στο κέντρο του σύμπαντος, πως καταλάβαμε ότι είμαστε κομμάτι ενός Γαλαξία. Τη θέση της Γης, το σχήμα και το μέγεθός της. Παρόλα αυτά ο τίτλος είναι “Όταν ο Αϊνστάιν έκανε λάθος”, γιατί εκεί είναι το focus μου. Αυτό το επεισόδιο είναι το αγαπημένο μου γιατί προσφέρει ωραία γνώση για την αστρονομία και τις μαύρες τρύπες καθώς έχει και πολύ ωραίο ηθικό δίδαγμα στο τέλος. Μακάρι όλα τα “What the Fact!?” να ήταν έτσι!
Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στο αναγνωστικό μέσω του “What the Fact!?”;
Να ξυπνήσω στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, το οποίο δεν είχε ποτέ επαφή με την επιστήμη. Να ξυπνήσω όχι απαραίτητα το ενδιαφέρον στην επιστήμη αλλά το ενδιαφέρον στους επιστήμονες. Το ενδιαφέρον στη πρόοδο, να εκτιμήσει τους επιστήμονες και την επιστημονική διαδικασία. Δε θέλω να μάθει τις ανακαλύψεις. Δε θέλω να μάθει τον Νόμο του Νεύτωνα. Θέλω να μάθει για τη ζωή του Νεύτωνα, τα εμπόδια και τις δυσκολίες του. Θέλω να δείξω ότι η επιστήμη όπως και κάθε άλλος τομέας της ζωής κρύβει μέσα της και Rock Stars.
Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συνέντευξη. Πριν κλείσουμε θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: τα γυρίσματα του “What the Fact?!” συνεχίζονται, θα υπάρξει εμπλουτισμένη επανέκδοση του “What the Fact!?” ή νέο αυτοτελές βιβλίο;
Τα γυρίσματα του “What the Fact?!” θα συνεχιστούν με την επιστροφή μου στην Ελλάδα. Με τη συμπλήρωση σαράντα ακόμα επεισοδίων θα κυκλοφορήσει νέο “What the Fact!?” το οποίο θα περιλαμβάνει μερικά bonus κεφάλαια τα οποία δεν έχουν προβληθεί στο Youtube.
Σχετικά άρθρα