Στο ξενοδοχείο «Μπάγκειον», όπου είχαν εγκατασταθεί εδώ και δύο εβδομάδες – αφότου, ξημερώματα Δεκαπενταύγουστου του 1910, κεραυνός χτύπησε το σπίτι τους στους πρόποδες του Υμηττού και η πυρκαγιά που ξέσπασε εξαπλώθηκε ταχύτατα και λίγο έλειψε να γίνουν και οι ίδιοι παρανάλωμα ή να πνιγούν από τις αναθυμιάσεις ή να τους έρθει στο κεφάλι κάνα φλεγόμενο δοκάρι–, στο «Μπάγκειον», το τετραώροφο αγλάισμα της πλατείας Ομονοίας, το «σχεδιασθέν και κατασκευασθέν υπό Ερνέστου Τσίλλερ», η Ήβη Σπρίνγκφιλντ διατελούσε σε διαρκή αμφιθυμία.
Από τη μια ξεκουραζόταν κι απολάμβανε όσα είχε με τη δική της θέληση στερηθεί κατά το προηγούμενο οκτάμηνο: Φαγητό μαγειρεμένο σε φούρνο κι όχι καψαλισμένο πάνω στις πέτρες του τζακιού. Κρεβάτι μαλακό, κολλαριστά λινά σεντόνια, βαριές κουρτίνες στα παράθυρα που σε προστάτευαν το μεσημέρι από το εκτυφλωτικό αττικό φως και μια παγοκολόνα μέσα σε μεταλλική σκάφη σε κάθε δωμάτιο, η οποία έλιωνε αργά κι έριχνε κάπως τη θερμοκρασία του χώρου. Λουτρά με ζεστό νερό και μαρμάρινες μπανιέρες, δύο σε κάθε όροφο. Έπρεπε να ειδοποιήσεις από την προηγουμένη ότι θα έκανες χρήση τους, όμως η Ήβη, η Ιζαμπέλλα και η Ηλέκτρα τα είχαν –χαρτζιλικώνοντας αδρά τον λουτράρη– δεσμεύσει επ’ αόριστον για κάθε απόγευμα, από τις πέντε μέχρι τις επτά.
Η διαμονή, από την άλλη, στο κέντρο της Αθήνας τής έδινε στα νεύρα. Γι’ αυτό είχε έρθει μήπως στην Ελλάδα; Για να βρεθεί σε μια πόλη που αγκομαχούσε και ίδρωνε να παραστήσει την ευρωπαϊκή; Για να βλέπει από το μπαλκόνι της τους κυρίους με τα ψαθάκια και τις σαντακρούτες, τις κυρίες με τις βεντάλιες και τα ομπρελίνα και τις Γαλλίδες γκουβερνάντες, οι οποίες έσπρωχναν μωρά μες σε καρότσια γαλλικής κατασκευής, ταχταρίζοντάς τα στα γαλλικά; «Μην τους παρεξηγείτε, μις Σπρίνγκφιλντ» της είχε πει ο φλεγματικός καμπούρης. «Εσείς δεν έχετε κάνει σκοπό ζωής να γίνετε Ελληνίδα; Ο καθείς λαχταρά ό,τι δεν είναι…»
Στο αίθριο του ξενοδοχείου, με τη γυάλινη οροφή, λειτουργούσε καφενείο και μάζευε από το πρωί έως τα μεσάνυχτα λόγιους, τραπεζίτες και πολιτικούς. Εκεί τουλάχιστον σερβίρονταν, πλάι στο τσάι από την Κεϋλάνη και στα γερμανικά στρούντελ, και εγχώρια προϊόντα: ούζο και χιώτικη μαστίχα και γιαούρτη από τις στάνες της Αττικής.
Όχι ότι η Ήβη σύχναζε εκεί. Δυο φορές είχε διαβεί το κατώφλι του κι όλα τα μάτια είχαν καρφωθεί ακαριαία επάνω της. Στην κοκκινόξανθη κοτσίδα που της έφτανε κάτω απ’ τη μέση, στην πτυχωτή χλαμύδα της και στα γυμνά της πόδια.
«Αγνόησέ τους» της ψιθύρισε η Ηλέκτρα και την τράβηξε να καθίσουν σε ένα τραπέζι. «Αγνόησέ τους, περιφρόνησέ τους, γέλα μαζί τους ακόμα καλύτερα… Ξέρουν ποιες είμαστε. Ή έτσι τουλάχιστον νομίζουν. Και τι δε θα ’διναν για μια ενθαρρυντική ματιά μας, που θα τους επέτρεπε να μας στείλουν κέρασμα ή και να μας προσκαλέσουν στο απέναντι εστιατόριο…»
«Και μόνο που το σκέπτομαι, με πιάνει τρόμος!» είπε η Ήβη. «Τρόμος; Υπερβολική σε βρίσκω. Όταν, τον περασμένο Ιούνιο, στο Παγκράτι, μας περικύκλωσαν οι χωρικοί και πίστευαν ειλικρινά πως είχαν εμπρός τους δυο νεράιδες, δυο ξωτικά που είχαν κατηφορίσει απ’ το βουνό και αναρωτιόντουσαν αν έπρεπε να φωνάξουν παπά να μας θυμιατίσει ή εάν θα ’ταν προτιμότερο να μας πάρουν οι ίδιοι με τις κοτρόνες και να λύσουν τα σκυλιά τους, τότε ναι. Να τρομάξεις». «Εσύ ούτε τότε καν φοβήθηκες…» «Συμπατριώτες μου είναι, αδελφούλα – κατέχω τα χούγια τους. Τους πέταξα μια χούφτα δραχμούλες και παραμέρισαν για να περάσουμε…»
«Αδελφούλα». Την έλεγε αδελφούλα της. Δεν είχε να κάνει με τον Πάρη. Από το πρώτο βράδυ που είχαν γνωριστεί, σε εκείνη τη μικροσκοπική παραλία στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα, όπου κάποιος είχε χαράξει πάνω στην ελάχιστη άμμο μυστικιστικά σύμβολα και κάποιος άλλος είχε ανάψει εφτά λυχνάρια –οι μαούνες κυλούσαν αργά και οι νεροχελώνες τούς κοιτούσαν παραξενεμένες–, από την πρώτη στιγμή που έπλεξαν τα δάχτυλά τους για να δημιουργηθεί, λέει, «ψυχικόν σέλας» και να κατέβουν στροβιλιζόμενα τα πνεύματα, από τότε τη φώναζε «αδελφούλα». Υποδηλώνοντας μια σχέση ισόβια, προορισμένη να εξελίσσεται διαρκώς, να αλλάζει σχήμα κι ένταση, δίχως να κινδυνεύει από τον χρόνο.
«Έχεις, αδελφούλα, ένα τσιγάρο;» «Θέλω κι εγώ να καπνίσω. Να στείλουμε να μας αγοράσουν». Ο σερβιτόρος, με τη ρεντιγκότα μες στον καύσωνα και με το περισκοπικό βλέμμα, έπιασε αυτοστιγμεί το νεύμα της Ήβης Σπρίνγκφιλντ. Έλαβε την παραγγελία συνοδευόμενη από γενναίο φιλοδώρημα και εγκατέλειψε προσωρινά τη θέση του, για να σπεύσει στο πλησιέστερο καπνοπωλείο. Όταν επέστρεψε, κρατούσε στο αριστερό του χέρι δυο ντουζίνες «Βάρκας» –«τα πρώτα εν Ελλάδι σιγαρέτα στριμμένα στη μηχανή»– και στο δεξί του έναν φάκελο, ο οποίος προοριζόταν για την Ήβη. «Τον έφερε, κυρία, ένας αμαξάς από τον Ασπρόπυργο. Διασταυρωθήκαμε εις την είσοδον του ξενοδοχείου».
Άναψε η Ήβη πρώτα το τσιγάρο, ήπιε κατόπιν δυο γουλιές από την παγωμένη λεμονάδα της και τέλος έσκισε τον φάκελο. Η επιστολή γέμιζε μετά βίας μία σελίδα. Ο γραφικός χαρακτήρας του αποστολέα ήταν άτσαλος, παιδικός και οργισμένος συνάμα – καλικαντζούρες μπόμπιρα που του ’χουν αρπάξει το παιχνίδι του και το απαιτεί πίσω, αγωνιώντας να διατηρήσει την ψυχραιμία του και την καλή του ανατροφή.
Λεψίνα, 9 του Τρυγητή 1910
Αξιότιμη δεσποινίς Σπρίνγκφιλδ,
Το γεγονός ότι παρασύρατε τον γιο μου σε κοσμικό ξενοδοχείο για να τον νέμεστε με τον παρά σας και να του φουσκώνετε τα μυαλά ότι θα λάμψει δήθεν στο θέατρο θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω αρπαγή ανηλίκου. Έγκλημα τιμωρούμενο αυστηρότατα στην Ελλάδα.
Έχετε –διαδίδετε– σοβαρές προθέσεις. Να τις βράσω!
Δεν πρόκειται το αγόρι μου να παντρευτεί στα δεκαεννιά του. Πόσω δε μάλλον μια αλλοδαπή και αλλόθρησκη, η οποία τον περνάει κατά τουλάχιστον μια δεκαετία.
Ούτε ασφαλώς να γίνει ηθοποιός! Το μέλλον του ανήκει στο δικαστικό σώμα. Τον έχω ήδη εγγράψει στη Νομική Σχολή, όπου και θα φοιτήσει ευδοκίμως ενώ εσείς θα έχετε επιστρέψει από εκεί που ήρθατε ή θα βρίσκεσθε έγκλειστη σε ένα από τα μπουντρούμια μας.
Συγχωρήστε μου τον σκαιό τόνο. Όταν ωστόσο γίνετε μητέρα –σας εύχομαι να βρείτε και να κουκουλώσετε σύντομα κανέναν συνομήλικο και ομόδοξό σας–, τότε θα αντιληφθείτε το βάρος της ευθύνης που κυρτώνει τους ώμους μου.
Δε θα φεισθώ, πιστέψτε με, δεσποινίς Σπρίνγκφιλδ, κανενός μέσου, ώστε να επαναφέρω τον γιο μου στον ίσιο δρόμο. Τα καμώματα της θυγατέρας μου δεν πρόκειται να επαναληφθούν. Μην αμφιβάλλετε ότι θα βρω συμπαραστάτρια στον αγώνα μου όχι μονάχα τη Δικαιοσύνη αλλά και σύσσωμη την ελληνική κοινωνία. Από τον Βασιλιά μέχρι τον ταπεινότερο αχθοφόρο.
Σας καλώ να πράξετε τα δέοντα.
Αριστείδης Κερκινός ΕλληνοδιδάσκαλοςΥστερόγραφο: Ο γιος μου έχει βαπτισθεί με το χριστιανικό όνομα Παρασκευάς, προς τιμήν της συγχωρεμένης της μανούλας μου, η οποία με ανάστησε με το αίμα της. Το Πάρης, που εσείς του κολλήσατε, σημαίνει μάλλον πως αντιλαμβάνεσθε τον εαυτόν σας σαν μια δεύτερη Ωραία Ελένη. Γελούν και οι κότες!
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο “Ο Φοίνικας” του Χ. Α. Χωμενίδη. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.