Το Πελοποννησιακό Πρακτορείο Ειδήσεων είχε την ιδιαίτερη χαρά να συνομιλήσει με την συγγραφέα των Εκδόσεων Μίνωας, Φραντζέσκα Μάνγγελ. Η κα. Μάνγγελ μας μίλησε για το μυθιστόρημά της με τίτλο “Το Εκμαγείο” που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2023, για τις προκλήσεις που αντιμετώπισε κατά τη συγγραφή του καθώς και για τα μελλοντικά της σχέδια.
Ακολουθεί η συνέντευξη
Τον Οκτώβριο του 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Μίνωας το νέο σας μυθιστόρημα «Το Εκμαγείο». Θα μπορούσατε να μας κάνετε μια σύντομη παρουσίαση των όσων πρόκειται να διαβάσουμε σ’ αυτό;
Το Εκμαγείο είναι μία ιστορία μυστηρίου, απώλειας και μουσικής. Διαδραματίζεται σε ένα μικρό ορεινό χωρίο, την Αθεάτη, όπου καταλήγει η ηρωίδα με σκοπό να αγοράσει ένα μαγαζί. Όσο διαρκεί η διαδικασία, νοικιάζει τον πάνω όροφο ενός σπιτιού που ανήκει σε μια παράξενη οικογένεια. Εκεί βρίσκεται κι ένα παλιό πιάνο στο οποίο απαγορεύεται να παίξει κανείς. Καθώς η Ναταλία έρχεται κοντά με τα κορίτσια της οικογένειας, μικρά κρυμμένα πακέτα αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους γύρω από το σπίτι κι ένας άγνωστος που σκαλίζει κέρινες νότες σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι, έρχονται να περιπλέξουν ακόμα περισσότερο τα γεγονότα.
Πως επιλέξατε ως βασικό σκηνικό στη πλοκή του βιβλίου σας τα Ζαγοροχώρια και τη Σκάλα του Βραδέτου;
‘Έχω ταξιδέψει πολλές φορές στα χωριά της Ηπείρου και τα αγαπώ ιδιαίτερα. Την πρώτη φορά που βρέθηκα στη Σκάλα του Βραδέτου, πριν από δώδεκα χρόνια, μαγεύτηκα. Η απόκοσμη ομορφιά και η ενέργειά της με συνεπήραν σε τέτοιο βαθμό που υποσχέθηκα στον εαυτό μου πως κάποτε θα έγραφα μια ιστορία που να διαδραματίζεται εκεί. Το παράξενο είναι ότι τότε δεν είχα εκδώσει τίποτα, ούτε υπήρχε αυτή η προοπτική. Κι όμως τελικά συνέβη. Σαν να το ένιωσα.
Πως προέκυψε αυτός ο ιδιαίτερος τίτλος;
Από το Εκμαγείο της ψυχής του Πλάτωνα. Εκμαγείο είναι το αρνητικό αποτύπωμα πάνω σε εύπλαστη ύλη. Εκεί όπου σύμφωνα με τους αρχαίους, αποτυπώνονται οι αναμνήσεις. Όσα θυμόμαστε αλλά κι όσα ξεχνάμε γιατί δεν αντέχει η ψυχή μας να τα ανακαλεί. Κάπως έτσι και οι ήρωές μου βιώνουν τη δική τους «επιλεκτική μνήμη». Σβήνουν αυτά που δεν αντέχουν να θυμούνται για να μην πονούν. Αρκεί όμως αυτό για να γυρίσει κάποιος την πλάτη στο παρελθόν; Να απαλλαγεί και να λυτρωθεί; Στο βιβλίο ανακαλύπτουμε πως όχι.
Μέσα από τις σελίδες του μυθιστορήματός σας γνωρίζουμε μια δυσλειτουργική οικογένεια, τη θεραπεύτρια Αλθαία, έναν άγνωστο άνδρα που ζει στις σκιές και σκαλίζει μουσικά πεντάγραμμα και τη κεντρική μας πρωταγωνίστρια, τη Ναταλία, που άθελά της ζει στη λήθη. Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε για να αποδώσετε συγγραφικά τους χαρακτήρες;
Δεν προσπάθησα να τους αποδώσω. Όσο έγραφα την ιστορία ήταν σαν να τους έβλεπα μπροστά μου. Παρατηρούσα τον τρόπο που στέκονταν, μιλούσαν, σκέφτονταν, τις εκφράσεις, τις αντιδράσεις τους. Οι χαρακτήρες σχεδόν γράφτηκαν από μόνοι τους και δεν με δυσκόλεψαν καθόλου στην απόδοση. Εκείνο που με δυσκόλεψε ήταν να τους ακολουθήσω στην ξέφρενη πορεία τους προς το φινάλε.
Είναι παράξενο αυτό που συμβαίνει με τους ήρωες –ειδικά στο συγκεκριμένο βιβλίο. Δύο φορές μου έχει τύχει να τους δω μπροστά μου. Την Εύα την αναγνώρισα σε ένα μελαγχολικό κορίτσι στο μετρό. Και τις προάλλες, καθώς οδηγούσα, είδα να περπατάει στο πεζοδρόμιο μια γυναίκα με κυματιστά λευκόξανθα μαλλιά και μακριά ρούχα. Ήταν λες κι έβλεπα την Αλθαία με σάρκα και οστά. Ήθελα να σταματήσω το αυτοκίνητο και να της μιλήσω. Να της χαρίσω ένα αντίτυπο και να της πω: «Ξέρετε έχω γράψει για εσάς».
Ποιος σας δυσκόλεψε περισσότερο;
Η Ακριβή. Η σκληρότητά της με ζόρισε σε πολλά επίπεδα. Πρώτον γιατί δεν είχα πρόσωπα, ούτε βιώματα να πατήσω πάνω για να την πλάσω. Και δεύτερον ως μητέρα, η συμπεριφορά της απέναντι στα παιδιά της με πλήγωνε και με εξόργιζε σε κάθε κεφάλαιο.
Υπήρξε κάποια στιγμή που φορτιστήκατε συναισθηματικά κατά την συγγραφή του μυθιστορήματός σας;
Το κομμάτι της απώλειας. Το διαχειρίστηκα με μεγάλη δυσκολία γιατί την περίοδο που έγραφα το βιβλίο, βρισκόμουν κι εγώ η ίδια σε κατάσταση πένθους και σοκ έπειτα από δύο μεγάλες απώλειες. Για αυτό και έβγαλα μέσα απ’ τις γραμμές όλον τον πόνο και την απόγνωση που ένιωθα. Ήταν σαν ξέσπασμα. Ψυχανάλυση και λύτρωση μαζί.
Ποια συναισθήματα θα θέλατε να βιώσουν οι αναγνώστες σας μέσα από «Το Εκμαγείο»;
Ο κάθε άνθρωπος εισπράττει διαφορετικά πράγματα. Συχνά λέμε πως μία ιστορία πολλαπλασιάζεται σε πολλές από τα μάτια που τη διαβάζουν. Μου αρκεί λοιπόν αυτό. Να τη διαβάσουν και να τη νιώσουν.
Αν και κοινωνικό μυθιστόρημα, από τις πρώτες κιόλας σελίδες κάποιος μπορεί νιώσει ένα πέπλο μυστηρίου να τον περιβάλλει, καθώς τόσο το σκηνή όσο και η γραφή σας είναι περιγραφική και κινηματογραφική. Έχετε σκεφτεί τη τηλεοπτική ή τη κινηματογραφική του μεταφορά;’
Το έχω σκεφτεί και θα το ήθελα πολύ γιατί τα μέρη όπου διαδραματίζεται προβάλλουν την ορεινή ομορφιά της πατρίδας μας σε όλο της το μεγαλείο.
Μέσα από τη πολυετή συγγραφική σας πορεία έχετε αποδείξει πως μπορείτε να κινηθείτε με μεγάλη μαεστρία από τη λογοτεχνία του φανταστικού στο δυστοπικό μυθιστόρημα και από το δυστοπικό στο κοινωνικό. Υπάρχει κάποιο είδος που σας ελκύει περισσότερο ή κάποιο είδος με το οποίο θα θέλατε να ασχοληθείτε μελλοντικά;
Μου αρέσουν πολύ ο ιστορίες μυστηρίου αλλά και τα ιστορικά μυθιστορήματα. Γενικά δεν βάζω κανόνες. Γράφω αυτό που έχω έμπνευση να γράψω δίχως να περιοριστώ από είδη, χρονικά πλαίσια ή τι αρέσει ανά εποχή.
«Το Εκμαγείο» ήδη μετρά ένα χρόνο κυκλοφορίας. Ποιά είναι τα σχόλια που έχετε λάβει από τους αναγνώστες μέχρι στιγμής;
Έχω λάβει πολλά ζεστά σχόλια και κάποια πολύ ξεχωριστά. Μια κοπέλα μου έγραψε ότι το Εκμαγείο ήταν η αφορμή για να ξανακαθίσει στο πιάνο της έπειτα από πολλά χρόνια και να συνθέσει μια μελωδία. Κάποιοι αναγνώστες μου έγραψαν ότι τους βοήθησε να αντιμετωπίσουν δικές τους απώλειες, τους έδωσε τα όπλα που χρειάζονταν για να προχωρήσουν και να λυτρωθούν. Οι περισσότεροι μίλησαν για το «ταξίδι» που τους χάρισε το βιβλίο. Όλα αυτά τα μηνύματα είναι πολύτιμα για μένα. Μου δίνουν χαρά, ενέργεια, με ενώνουν με τους ανθρώπους που με διαβάζουν και καλλιεργούν μια βαθιά και ουσιαστική επαφή μεταξύ μας.
Σας ευχαριστούμε πολύ για την όμορφη συνέντευξη. Κλείνοντας, θα θέλατε να μας μιλήσετε για μελλοντικά συγγραφικά σας πλάνα;
Εγώ σας ευχαριστώ. Σχετικά με τα μελλοντικά μου σχέδια, γράφω μία νέα ιστορία σε «πράσινο» φόντο, τελείως διαφορετική από τις προηγούμενες.