Πράσινη Εβδομάδα 2015: η μείωση της βιοποικιλότητας στο επίκεντρο της συζήτησης. Νέα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι ορισμένα πτηνά και θαλάσσιοι οργανισμοί απειλούνται με εξαφάνιση.
Το 15% περίπου των πτηνών στην ΕΕ απειλούνται με εξαφάνιση, καθώς και το 7,5% όλων των θαλάσσιων ειδών ψαριών που διαβιούν σε ευρωπαϊκά ύδατα, σύμφωνα με νέες εκθέσεις που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Πράσινη Εβδομάδα 2015, το μεγαλύτερο συνέδριο της Ευρώπης που ασχολείται ειδικά με την περιβαλλοντική πολιτική και αρχίζει τις εργασίες του σήμερα, θα εξετάσει τους λόγους στους οποίους οφείλονται οι τάσεις αυτές καθώς και τρόπους για την ανάσχεση της μείωσης της βιοποικιλότητας. Το συνέδριο, που θα διαρκέσει τρεις ημέρες, είναι δωρεάν και ανοιχτό σε όλους. Οι συνεδριάσεις θα μεταδίδονται ζωντανά μέσω διαδικτύου.
Ο πρώτος Αντιπρόεδρος της Επιτροπής κ. Frans Timmermans, αρμόδιος για θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, δήλωσε τα εξής: «Πρέπει να διατηρήσουμε τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης, που αποτελεί “την υγεία και τον πλούτο μας” – σε αυτήν στηρίζεται τόσο η ποιότητα της ζωής μας όσο και η οικονομία μας. Η βιοποικιλότητα απειλείται και πρέπει να μεριμνήσουμε για τη σωστή προστασία της. Η Πράσινη Εβδομάδα θα συνεισφέρει πολύτιμες γνώσεις στον υπό εξέλιξη έλεγχο καταλληλότητας που διενεργείται όσον αφορά τις οδηγίες για τη φύση. Αυτό σημαίνει ότι αναζητούμε μεθόδους για να βελτιώσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι εν λόγω οδηγίες και να διευκολύνουμε την εφαρμογή τους, χωρίς να υπονομεύουμε τους στόχους που είναι τόσο σημαντικοί για τους πολίτες μας.»
Ο Επίτροπος κ. Karmenu Vella, αρμόδιος για το περιβάλλον, τις θαλάσσιες υποθέσεις και την αλιεία, δήλωσε τα εξής: «Οι εκθέσεις αυτές περιέχουν ανησυχητικά στατιστικά στοιχεία – αλλά δείχνουν επίσης την αξία που έχουν οι σωστά στοχοθετημένες δράσεις για την προάσπιση της βιοποικιλότητας από την οποία εξαρτιόμαστε. Στόχος μας είναι να βρούμε τρόπους για να αξιοποιήσουμε τις επιτυχίες αυτές και να τις επεκτείνουμε και σε άλλους τομείς. Η Πράσινη Εβδομάδα αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία για να συγκεντρώσουμε γνώσεις για τα επόμενα στάδια.»
Οι τελευταίες αυτές «κόκκινες λίστες», που δημοσιεύτηκαν ύστερα από την πρόσφατη έκθεση για την κατάσταση της φύσης και χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σκιαγραφούν μια ανάμεικτη εικόνα όσον αφορά την πανίδα της Ευρώπης και υπογραμμίζουν την επιτακτική ανάγκη για δράση. Δείχνουν επίσης ότι οι προσπάθειες για τη βελτίωση των ευπαθών οικοσυστημάτων μπορεί να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές.
Παρά ορισμένες επιτυχίες όσον αφορά τη διατήρηση των οικοσυστημάτων, ορισμένοι πληθυσμοί ψαριών ήδη μειώνονται εξαιτίας της υπεραλίευσης, της μεταβολής της χρήσης γης, της ρύπανσης, της ανάπτυξης υποδομών και της κλιματικής αλλαγής. Αν και ο γάδος του Ατλαντικού και ο ερυθρός τόνος του Ατλαντικού ανακάμπτουν, η διαχείριση των θαλασσών επέφερε μικρότερη επιτυχία για άλλα εμπορικά είδη. Οι καρχαρίες και τα σαλάχια είναι τα πλέον απειλούμενα είδη, με το 40,4% να απειλείται με εξαφάνιση ενώ το 39,7% να αντιμετωπίζει μείωση των πληθυσμών. Το κρισίμως κινδυνεύον είδος ψαριού «άγγελος» (Squatina squatina), το οποίο κάποτε απαντούσε σε όλα τα ευρωπαϊκά ύδατα, περιορίζεται σήμερα μόνο στα Κανάρια.
Όσον αφορά τα πτηνά, το 13% των 533 ειδών που εξετάστηκαν (δηλαδή 67 είδη) είναι απειλούμενα και, μεταξύ αυτών, 10 είναι κρισίμως κινδυνεύοντα. Σε αυτά περιλαμβάνονται ορισμένα εμβληματικά πτηνά όπως η καλημάνα (Vanellus gregarius), το σημυδοτσίχλονο και η λεπτομύτα. Όμως, η στοχοθετημένη δράση διατήρησης που ξεκίνησε με τις πρωτοβουλίες της ΕΕ έχει οδηγήσει σε επιτυχία: 20 είδη που κάποτε ήταν απειλούμενα να κατατάσσονται σήμερα στην κατηγορία των ειδών που προκαλούν τις λιγότερες ανησυχίες, όπως ο αργυροπελεκάνος, η ευρασιατική τουρλίδα, ο τσίφτης, και το κιρκινέζι.
Τι κάνει η ΕΕ για την προστασία της βιοποικιλότητας;
Στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα θεσπίζονται μέτρα για την ανάσχεση και την αναστροφή έως το 2020 της απώλειας της βιοποικιλότητας και των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων. Η Επιτροπή διενεργεί επί του παρόντος ενδιάμεση αξιολόγηση της στρατηγικής, με την οποία θα εντοπιστούν πιθανοί τομείς που επιδέχονται βελτίωση.
Η Επιτροπή πραγματοποιεί επίσης έλεγχο καταλληλότητας της νομοθεσίας για τη φύση. Κατά τη διάρκεια της Πράσινης Εβδομάδας θα πραγματοποιηθούν ορισμένες ειδικές συνεδριάσεις στις οποίες θα συζητηθούν και θα εξεταστούν αυτά και άλλα ζητήματα. Παράλληλα, έως τις 24 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή διαβούλευση σχετικά με τη νομοθεσία για τη φύση – τις οδηγίες για τα πτηνά και τους οικοτόπους.