Σήμερα, Δευτέρα 4 Ιουλίου, είναι των Ιερομαρτύρων Δονάτου Θεοφίλου Θεοδότου και Θεοδώρου, των Μαρτύρων Κυπρίλλης και Αρόας, Λουκίας και Απολλωνίου.
Άγιος Δονάτος επίσκοπος Λιβύης και Ιλαρίων οσιομάρτυρας
Σύμφωνα με την άποψη του Μ. Γαλανού, πρόκειται για τον Δονάτο επίσκοπο Arerro της Ετρουρίας.
Οι γονείς του είχαν πεθάνει και αυτοί για τον Χριστό, ο δε γιος τους, μαζί με κάποιο μοναχό Ιλαρίωνα, είχε καταφύγει στη προαναφερθείσα συγκεκριμένη πόλη, της οποίας αναδείχθηκε ποιμενάρχης.
Επί διωγμού όμως, που κίνησε ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, ο έπαρχος Κουαδρατιανός διέταξε και τους δύο να θυσιάσουν στα είδωλα. Εκείνοι όχι μόνο αρνήθηκαν, αλλά και διαμαρτυρήθηκαν έντονα στις δημόσιες αρχές γι’ αυτή τους την πλάνη.
Τότε τον μεν Ιλαρίωνα χτύπησαν με ραβδιά μέχρι θανάτου, τον δε Δονάτο μετά από πολλά βασανιστήρια αποκεφάλισαν.
Τα άγια λείψανά τους, παρέλαβαν οι χριστιανοί από τον τόπο της εκτέλεσης, όπου είχαν αφεθεί, και τα έθαψαν με τιμές.
Άγιος Θεόδωρος επίσκοπος Κυρήνης της Λιβύης
Ο Άγιος Θεόδωρος έζησε στα χρόνια του βασιλιά Διοκλητιανού (284 – 304 μ.Χ.) και καταγόταν από την Κυρήνη της Λιβύης. Ήταν αντιγράφος ιερών βιβλίων, που τα μοίραζε στις εκκλησίες για τον φωτισμό των πιστών.
Τον κατάγγειλε ο ίδιος ο γιος του Λέων (πιθανώς το 299 μ.Χ.), στον τοπικό ηγεμόνα Διγνιανό, ότι προσηλυτίζει πολλούς ειδωλολάτρες στη χριστιανική πίστη με τα βιβλία του. Τότε τον προσκάλεσε ο ηγεμόνας και ο Θεόδωρος παρουσιάστηκε μπροστά του, συνοδευόμενος από πολλούς χριστιανούς, μεταξύ δε αυτών ήταν και οι Αγίες Κυπρίλλα, Αρόα και Λουκία.
Ο ηγεμόνας του ζήτησε να παραδώσει τα βιβλία του και ν’ αρνηθεί τον Χριστό, αλλά ο Θεόδωρος δεν υπάκουσε στη διαταγή του ηγεμόνα και έτσι υπέστη σκληρά βασανιστήρια. Στην αρχή τον μαστίγωσαν ανελέητα, κατόπιν τον σταύρωσαν και στη συνέχεια έξυσαν τις πληγές του με δέρματα. Έπειτα αφού έκοψαν τη γλώσσα του, τον έριξαν στη φυλακή όπου και άφησε την τελευταία του πνοή.
Τελείται η σύναξις αυτού εν τω μαρτυρείω του αγίου μάρτυρος Θεοδώρου εν τω Ρησίω.
Αγίες Κυπρίλλα, Αρόα και Λούκια
Η Αγία Κυπρίλλα, καταγόταν από την ίδια πατρίδα, μ’ αυτή του αγίου Θεοδώρου επισκόπου Κυρήνης, δηλαδή την Κυρήνη. Παντρεύτηκε και έζησε με το σύζυγο της μόνο δύο χρόνια. Διότι αυτός πέθανε και έτσι έμεινε χήρα 28 χρόνια. Επειδή όμως είχε φοβερούς πονοκεφάλους, πήγε στον άγιο Θεόδωρο, που τότε ήταν φυλακισμένος για την πίστη του Χριστού, και τη θεράπευσε. Από τότε η Κυπρίλλα, μαζί με τη Λούκια και την Αρόα, έμεινε εκεί και υπηρετούσε τον Άγιο.
Μετά το μαρτυρικό τέλος του αγίου Θεοδώρου, καταγγέλθηκε στον ηγεμόνα και η Κυπρίλλα. Αλλά επειδή δεν κατόρθωσαν να την κάνουν να θυσιάσει στα είδωλα, την κρέμασαν σ’ ένα ξύλο, όπου της ξέσχισαν τις σάρκες, και έτσι παρέδωσε τη μακάρια ψυχή της. Το τίμιο λείψανο της, παρέλαβαν και έθαψαν με τιμές η Λούκια και η Αρόα.
Αργότερα ο ηγεμόνας Διγνιανός, θανάτωσε και τις δύο αυτές γυναίκες.