Κατασκευάσθηκε στα ναυπηγεία του Λιβόρνο της Ιταλίας, καθελκύστηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1910 (12 Μαρτίου 1910 με το νέο ημερολόγιο) και παραδόθηκε στη χώρα μας στις 15 Μαΐου 1911. Την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου κατέπλευσε στο Φάληρο κι έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τον ελληνικό λαό. Κόστισε συνολικά 25.000.000 χρυσές ελληνικές δραχμές. Το 1/3 της τιμής του κατέβαλε ο εθνικός ευεργέτης Γεώργιος Αβέρωφ και τα 2/3 το ελληνικό δημόσιο με εξωτερικό δανεισμό.
Το «Αβέρωφ» ήταν από τα πιο σύγχρονα πολεμικά της εποχής του. Ατμοκίνητο, έπλεε με ταχύτητα 23 κόμβων και είχε πλήρωμα 20 αξιωματικών και 670 ναυτών. Αμέσως έγινε η ναυαρχίδα του απαρχαιωμένου ελληνικού στόλου.
Το «Αβέρωφ» σε επιχειρησιακό επίπεδο άλλαξε τις ισορροπίες στο Αιγαίο. Με κυβερνήτη τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη ηγήθηκε των ελληνικών ναυτικών δυνάμεων στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13. Οι νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου κατά του τουρκικού στόλου διέλυσε τις προσδοκίες του Σουλτάνου και της Υψηλής Πύλης για τον έλεγχο του Αιγαίου.
Τον Οκτώβριο του 1918 το «Αβέρωφ» ύψωσε την ελληνική σημαία στην Κωνσταντινούπολη, καθώς η χώρα μας ήταν μία από τις νικήτριες δυνάμεις του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το «Αβέρωφ» συμμετείχε στη Μικρασιατική Εκστρατεία, μεταφέροντας στρατεύματα και παραλαμβάνοντας τους πρόσφυγες μετά την Καταστροφή. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και «γερασμένο» το «Αβέρωφ» συμμετείχε σε νηοπομπές στον Ινδικό Ωκεανό.
Το εύδρομο καταδρομικό, που συνδέθηκε άρρηκτα με τον ναύαρχο Κουντουριώτη και την πολιτική πίστη του Ελευθερίου Βενιζέλου στη ναυτική ισχύ της Ελλάδας, παροπλίσθηκε το 1951. Σήμερα είναι πλωτό μουσείο και ναυλοχεί στο Φάληρο.
sansimera.gr