Η ιστορία των αστερισμών του ουρανού φαίνεται ότι χάνεται βαθιά στην προϊστορία, όταν για πρώτη φορά ο άνθρωπος, στην προσπάθειά του να δώσει νόημα και σημασία σε όσα έβλεπε στον νυχτερινό ουρανό, άρχισε να «διακρίνει» εκεί πάνω διάφορα σχήματα που συνέδεαν τα διάφορα λαμπρά άστρα μεταξύ τους και με τις ιστορίες των διάφορων λαών. Γι’ αυτό και οι ιστορίες των λαμπρών άστρων δεν έχουν τελειωμό. Πολλές φορές, μάλιστα, μας φαίνεται ακατανόητο πως οι αρχαίοι λαοί κατόρθωσαν να ξεχωρίσουν εκείνη ή την άλλη συστάδα των άστρων, με διαφορετικά ονόματα και διαφορετικές ιστορίες.
Επί χιλιάδες χρόνια ο έναστρος ουρανός θεωρείται σύμβολο του αιώνιου και ευμετάβλητου ενώ πολλοί λαοί κατά την αρχαιότητα τον είχαν συνδεδεμένο με τις γεωργικές ασχολίες καθώς εξαρτιόταν από τις αλλαγές των εποχών και τη διάρκεια του ηλιακού έτους. Οι άνθρωποι έδιναν ονόματα στους αστρικούς σχηματισμούς παραλληλίζοντας τους συχνά με μυθικούς ήρωες, ζώα και φυτά. Από τότε και μέχρι σήμερα, όλα έχουν ανατραπεί ενώ έχουν αναπτυχθεί νέες θεωρίες με τη Μυθολογία πλέον να δίνει τη σκυτάλη στην Επιστήμη.
Σε αυτή την αστρική αναζήτηση έχουμε οδηγό τον μεγάλο μας αστροφυσικό Διονύση Π. Σιμόπουλο, ο οποίος μας ξεναγεί στον ελληνικό χειμωνιάτικο ουρανό και ως άλλος παραμυθάς μας αφηγείται το πως κάθε αστρική γειτονιά συνδέεται με τη μυθολογία, πως ο κάθε μήνας πήρε το όνομά του και ποια είναι τα λαϊκά ήθη και έθιμα που συνδέονται με τον καθένα. Μέσα από τις διηγήσεις του αναφέρεται στα ζώδια – αστερισμούς που κοσμούν το χειμωνιάτικο ουράνιο τοπίο, όπως τον Καρκίνο, τον Λέοντα και τους Διδύμους. Περιδιαβαίνουμε στην αστρική γειτονιά του Ωρίωνα όπου ξεχωρίζουμε τους αστερισμούς του Διονύσου και του Μεγάλου Κυνός. Κατευθυνόμαστε στο λαμπερό αστέρι του βοριά με τον Πολικό Αστέρα και τη Μικρή Άρκτο να αιχμαλωτίζουν τη ματιά μας όταν αγναντεύουμε τον έναστρο ουρανό είτε το καλοκαίρι είτε το χειμώνα.
Η επισκόπηση όμως του χειμωνιάτικου νυχτερινού ουρανού δεν έχει πράγματι τέλος. Οι ιστορίες και τα αντικείμενα που τον στολίζουν παραμένουν ανεξίτηλα χαραγμένα στο ουράνιο στερέωμα, σαν ένα εικονογραφημένο βιβλίο που μπορούν να το διαβάσουν όλοι, μικροί και μεγάλοι. Αρκεί να διαθέτουν την όρεξη και την υπομονή να εντρυφήσουν βαθύτερα σε όλα αυτά που απλώνονται πάνω από τα κεφάλια μας.
Ο έγκριτος αστροφυσικός Διονύσης Π. Σιμόπουλος μέσα από το τρίτο μέρος της σειράς «Ο Ουρανός της Ελλάδας» μας παρακινεί να αλλάξουμε την οπτική που έχουμε για τον ουρανό και να μην περιοριζόμαστε μόνο σε μια εικόνα πραγματικού χάους. Παράλληλα, επιχειρεί να μας μυήσει στη μυστική ομορφιά του Σύμπαντος ούτως ώστε να μπορούμε να απολαμβάνουμε τη παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού όλο το χρόνο. Στη προκειμένη περίπτωση, μιλάμε για ένα εξαιρετικό και καλοδουλεμένο έργο που υπόσχεται να μαγέψει τους λάτρεις της αστρονομίας.
Το βιβλίο «Ο Ουρανός της Ελλάδας: Χειμώνας» του Διονύση Π. Σιμόπουλου κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.