Ριζόκαστρο Χάνδακα, Νοέμβριος 1571
Η απότομη λοφοπλαγιά, γεμάτη ξερόχορτα και μυτερές, κοφτερές πέτρες, δεν εμπόδιζε το παλικάρι να την ανεβαίνει με σθένος. Οι δρασκελιές του ήταν τόσο μεγάλες όσο και η σκιά που έπεφτε πίσω του, καθώς περπατούσε κόντρα στον ήλιο.
Όταν έφτασε στην κορφή, έβαλε αντήλιο το χέρι για να μπορέσει να διακρίνει τη θάλασσα, αλλά μόνο μια γαλάζια αχλή έβλεπε. Δεν τη ρυτίδωνε η παραμικρή πνοή αέρα. Φύλλο δεν κουνιόταν. Νοέμβρης μήνας κι έμοιαζε με θέρος.
Έκανε ένα βήμα πιο κει και στάθηκε ακριβώς στην άκρη του βράχου. Παραδίπλα υπήρχαν μόνο τα ερείπια από ένα εκκλησάκι, που χωρίς λόγο είχαν κάψει πριν λίγο καιρό οι κουρσάροι. Τι τους έφταιγε; αναλογίστηκε. Βουβό κι έρημο κούρνιαζε αιώνες σ’ εκείνο το σημείο, με δύο εικόνες μέσα. Μια της Παναγίας και μια του Αγίου Νικολάου, για να φυλάει τους ναυτικούς.
Έβγαλε το κεφαλομάντιλο που φορούσε δεμένο σαν τουρμπάνι και κατακόκκινες μπούκλες ξεχύθηκαν στους ώμους του.
Το όνομά του, Ιωάννης· επώνυμο δεν είχε. Του πατέρα του δεν το είχε μάθει ποτέ –όλοι τον αποκαλούσαν Σεκίρ εφέντη–, της μάνας του δεν μπορούσε να το χρησιμοποιήσει. Βενιέρης! Κόκκινο πανί για τους Ενετούς, που τον καταζητούσαν σε όλη την Κρήτη, πιο κόκκινο κι απ’ τα μαλλιά του.
Έσκυψε να κόψει τα μοβ κρινάκια που άρεσαν τόσο πολύ στην αδελφή του, την Αριάδνη του. Γι’ αυτό, εξάλλου, είχε κάνει τόσο δρόμο, γιατί μόνο εδώ πάνω φύτρωναν. Όλη η κορφή του λόφου ήταν γεμάτη από δαύτα. Ένα χαλί από μοβ κρινάκια.
Όχι μόνο γι’ αυτό, συλλογίστηκε και πικρογέλασε. Ήθελε να αγναντέψει και τη θάλασσα, το μεγάλο πάθος του, αφού στο χωριό μόνο η αρμύρα της έφτανε, κι αυτή όταν φυσούσε νοτιάς.
Ανασήκωσε το κεφάλι και ξανακοίταξε προς τα κάτω. Ίδια εικόνα. Ένα θαμπό γαλάζιο, απέραντο όμως, κι αυτό ήταν που τον συνάρπαζε. Τούτη η απεραντοσύνη, που ήθελε να χαθεί μέσα της, να καλπάσει στα νερά και να τα υποτάξει στη δική του θέληση.
Αναστέναξε και ξεκίνησε να κόβει βαθιά τους λεπτεπίλεπτους μίσχους, έμπηγε τη λάμα του μαχαιριού σχεδόν έως τη ρίζα τους. Τα μαλλιά τού έπεφταν στο πρόσωπο και κάποια στιγμή τα έσπρωξε προς τα πίσω με το χέρι. Μισό χέρι, σακατεμένο. Τινάχτηκε από τον τρόμο, σαν να μην το αναγνώριζε, σαν να μην ήταν δικό του.
Άφησε τα λουλούδια να πέσουν καταγής, το ίδιο και το μαχαίρι. Άπλωσε και τα δυο χέρια μπροστά του. Τα κοίταξε. Τόσους μήνες μετά κι ακόμα δεν μπορούσε να συνηθίσει το φριχτό θέαμά τους.
Από το αριστερό είχε μόνο δύο ολόκληρα δάχτυλα κι ένα μισό. Το μεγάλο και το μικρό έλειπαν. Κάτι πληγιασμένα, κρεάτινα εξογκώματα είχαν απομείνει εκεί όπου κάποτε υπήρχαν. Στο δεξί τα πράγματα ήταν λίγο καλύτερα. Είχε όλα του τα δάχτυλα, αλλά μέχρι τη μέση, ακριβώς πάνω στο κότσι. Κι εδώ πληγές, η μία είχε κακοφορμίσει, αλλά ευτυχώς τα γιατροσόφια του γερο-Θόδωρου τον γλίτωσαν από έναν ακόμα ακρωτηριασμό.
Δυστυχώς, ο Ιωάννης ήταν αριστερόχειρας και δυσκολευόταν πολύ, πάρα πολύ, ιδίως στην αρχή. Όσο περνούσε ο καιρός, όμως, μάθαινε να δουλεύει περισσότερο το δεξί του χέρι. Ας μπορούσε να κάνει κι αλλιώς!
Ψηλάφησε το πρόσωπό του, και τα κουτσουρεμένα του δάχτυλα διέτρεξαν τις βαθιές ουλές. Ύστερα κατέβηκαν στον λαιμό, κι από κει στους ώμους και στην κοιλιά του. Βλαστήμησε σιγανά κι έκανε να ξανασκύψει για να μαζέψει τα πεταμένα λουλούδια. Αλλά το μετάνιωσε. Κάθισε πάνω σε μια πέτρα και άφησε το βλέμμα του να ταξιδέψει στη μακρινή θάλασσα του Νότου, που όσο ο ήλιος έπεφτε δυτικά τόσο πιο καθαρά φαινόταν.
Άγγιξε και πάλι τα σημάδια του μαρτυρίου του κι ένιωσε την ανάγκη να τα αντικρίσει για μία ακόμα φορά. Έβγαλε ένα κομμάτι καθρέφτη από την τσέπη του και το πλησίασε στο πρόσωπό του. Κοίταξε ανέκφραστος το χαλασμένο μάτι του, το μισό αφτί, την καταφαγωμένη μύτη, τις πληγές στους κροτάφους και τις τρύπες στα μάγουλα και στον λαιμό.
Αυτή τη φορά, όμως, δεν έβρισε· έβαλε τα κλάματα και ορκίστηκε με όλη τη δύναμη της φωνής του, που ακούστηκε σαν βρυχηθμός λαβωμένου θηρίου, πως όσο ζούσε και ανέπνεε θα πολεμούσε τους σκύλους τους Ενετούς.
Ο αντίλαλός της πέρασε απ’ όλες τις λοφοπλαγιές και ροβόλησε μέχρι κάτω, στον γιαλό. Τον γροίκησε η θάλασσα κι αμέσως ξεδίπλωσε και φούσκωσε τα μπλε πανιά της. Τον γροίκησαν και τα στοιχειά της και ανατάραξαν τον βυθό, σηκώνοντας κύματα ψηλά, που ο αχός τους υψώθηκε στα ουράνια.
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο “Εκδίκηση” της Άννας Γαλανού. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.